کیست مویی چیست و راه های درمان آن

• دسته بندی: دانستنی های پزشکی/

---

یکی از رایج ضایعات در بین افراد، وجود کیست مویی است که با درگیری با آن دچار دردسرهای بسیاری می‌شوید، البته که جای نگرانی نیست چرا که امروزه بیش از پیش راهکارهای درمانی جهت رهایی از این عارضه وجود دارد چنان‌چه با روش‌هایی غیرتهاجمی و بدون هیچ‌گونه درد و خونریزی می‌توان به آن‌ها پایان داد.

کیست مویی 

آنچه در این مقاله می‌خوانیم:

1. کیست مویی چیست؟
2. علائم کیست مویی چیست؟
3. علت کیست مویی در زنان و مردان چیست؟
4. عوارض کیست مویی چیست؟
5. درمان کیست مویی یا کیست پیلونیدال چیست؟
6. سخن پایانی

1. کیست مویی چیست؟

کیست پیلونیدال یا بیماری رانندگان جیپ، یک کیسه‌ی غیرطبیعی حاوی مو و تکه‌های مرده‌ی پوست است که درون پوست تشکیل می‌شود. کیست پیلونیدال یا کیست مویی همیشه در نزدیکی دنبالچه یا کوکسیکس در بالای شکاف بین باسن قرار دارد. لازم است بدانید که کیست مویی بر اثر رشد مو و به دام افتادن آن در زیر پوست، سینوس یا کیست تشکیل می‌شود که اگر این کیست عفونی شود به آبسه پیلونیدال (آبسه زیرپوستی) تبدیل می‌شود و می‌تواند بسیار دردناک باشد. در این وضعیت برای تسکین درد می‌توان با جراحی و یا ایجاد برش کوچکی در پوست، کیست را تخلیه کرد.

در طی جنگ جهانی دوم، بیش از ۸۰،۰۰۰ سرباز به کیست پیلونیدال یا کیست مویی دچار شدند که عقیده بر این بود که علت آن تحریک شدن دائم پوست ناحیه دنبالچه، ناشی از سوار شدن در جیپ در راه‌های ناهموار بود. به همین دلیل این بیماری یه نام بیماری رانندگان جیپ، نامیده شد. پیلونیدال به معنای لانه‌ی مو است، گاهی اوقات پزشکان درون کیست فولیکول‌های مو را پیدا می‌‌کنند.

این بیماری پوستی دارای عوارضی مانند عود کیست، عفونت سیستمیک (گسترش عفونت از طریق خون به کل بدن) و سرطان پوست است. عود کیست در ۵۰ تا ۴۰ درصد از کسانی که جراحی انجام داده‌اند، اتفاق می‌افتد. کیست پیلونیدال یا کیست مویی در مردان و جوانان شیوع بیشتری دارد و احتمال عود نیز در آنها بیشتر است.

2. علائم کیست مویی چیست؟

کیست‌های پیلونیدال اندازه‌های مختلفی دارند و از یک کیست کوچک تا یک کیست بسیار بزرگ را شامل می‌شوند. در حالتی که کیست پیلونیدال یا کیست مویی عفونی نباشد، علامتی ایجاد نمی‌کند اما در صورت بروز عفونت می‌تواند علائم زیر را ایجاد کند:

1. تب
2. کمر درد
3. تخلیه خون یا چرک
4. حساسیت به لمس
5. بوی بد هنگام تخلیه‌ی چرک
6. خروج چرک و خون از یک سوراخ باز در پوست
7. درد، قرمزی و تورم در پایین ستون فقرات در ناحیه‌ی دنبالچه

اگر متوجه هر کدام از علامت و نشانه‌‌های کیست پیلونیدال یا کیست مویی شدید، به دکتر مراجعه کنید تا با بررسی ضایعه، کیست را تشخیص دهد.

3. علت کیست مویی در زنان و مردان چیست؟

علت دقیق بروز کیست‌های پیلونیدال مشخص نیست. زمانی تصور می‌شد کیست پیلونیدال یا کیست مویی مادرزادی هستند و به علت قرار گیری سلول‌های جنینی در محل اشتباه و یا به علت تکرار تروما و ضربه (بیماری رانندگان جیپ) ایجاد می‌شوند. اما به نظر می‌رسد بیشتر کیست‌های پیلونیدال ناشی از نفوذ موی سست به داخل پوست باشد. اصطکاک و فشار باعث برگشت مو به داخل بدن شده و عامل اصلی برای شروع التهاب است. بدن مو را به عنوان جسم خارجی شناسایی می‌کند و در برابر آن کیست ایجاد می‌کند.

افرادی که لباس‌های تنگ می‌پوشند، دوچرخه سواران، کسانی که مدت زمان طولانی می‌نشینند مانند رانندگان کامیون، افراد با آسیب و تحریک در ناحیه‌ی دنبالچه و مالش پوست در برابر پوست، افراد دارای اضافه وزن و کم‌تحرک و افرادی که موی بدن فراوانی دارند در معرض خطر بالای ابتلا به کیست پیلونیدال یا کیست مویی هستند. در موارد نادر کیست‌های پیلونیدال در قسمت‌هایی به غیر از نزدیک دنبالچه ایجاد می‌شوند.

به عنوان مثال، آرایشگران و افرادی که پشم و موی حیوانات را کوتاه می‌کنند، دچار کیست‌های پیلونیدال در پوست بین انگشتان می‌شوند. برخی نوزادان در بدو تولد در قسمت بالای شکاف باسن دارای یک گودی یا چال هستند که اگر این گودی عفونی شود می‌تواند منجر به کیست پیلونیدال یا کیست مویی شود.

4. عوارض کیست مویی چیست؟

یکی از عوارضی که ممکن است در اثر کیست مویی به آن دچار شوید سرطان پوست است. درصورتیکه این بیماری درمان نشود، ممکن است که سلول‌های پوستی سرطانی شوند.

۱) ترکیدن کیست مویی

در بعضی موارد ممکن است که کیست مویی به خودی خود بترکد. در این موارد، اگر کیست مویی چرکی باشد برای درمان آن باید از آنتی بیوتیک‌‌ها استفاده کنید.

۲) آبسه کیست مویی

در مواردی ممکن است که کیست مویی آبسه کند. اگر کیست مویی آبسه کند و آبسه چرکی باشد، ابتدا باید عفونت درمان شود و سپس کیست مویی تخلیه شود.

۳) عوارض عمل نکردن کیست مویی

در صورتیکه درمان کیست مویی جراحی باشد و از این درمان سرباز بزنید، ممکن است که کیست مویی درمان‌نشده باقی‌بماند و ایجاد سرطان بکند. برای جراحی کیست مویی بهتر است که با جراح عمومی مشورت کنید.

5. درمان کیست مویی یا کیست پیلونیدال چیست؟

اگر کیست پیلونیدال یا کیست مویی آلوده به طور کامل درمان نشود، خطر ابتلا به سرطان پوستی به نام کارسینوم سلول سنگفرشی افزایش می‌یابد. کیست پیلونیدال یا کیست مویی، آبسه یا جوشی است که درمان آن شامل مصرف آنتی‌بیوتیک، کمپرس گرم و درمان موضعی با کرم مو بر است. در موارد شدیدتر که دیگر کیست به آنتی‌بیوتیک پاسخ نمی‌دهد، به تخلیه و جراحی نیاز است.

۱) درمان کیست مویی با دارو

درمان دارویی کیست مویی می‌تواند توسط آنتی بیوتیک انجام شود. به خاطر دارید که این بیماری چه بود؟ این کیست آبسه‌ای پر از چرک و خون بود که ممکن است عفونی هم باشد. بنابراین برای درمان آن می‌توان از داروهای ضد باکتری استفاده کرد. معمولا داروهایی که در درمان کیست پیلونیدال مورد استفاده قرار می‌گیرند، به نقل از adlermicromed، آنتی بیوتیک مترونیدازول است. این قرص از زیاد شدن باکتری‌ها و رشد آنها در این کیست پیشگیری می‌کند و عفونت را محدود می‌کند. در بیشتر موارد کیست مویی با مترونیدازول درمان می‌شود.

2) تخلیه چرک کیست مویی

گاهی لازم است که برای بهبود کیست مویی، چرک آن تخلیه شود. این کار با یک تیغ جراحی انجام می‌شوند و با استفاده از یک برش کوچک چرک‌ها و خونابه‌ی موجود در کیست تخلیه می‌شود. معمولا کیست مجددا عود می‌کند که در این موارد باید برای درمان جراحی را در نظر گرفت. برای آگاهی از روش‌های درمانی می‌توانید از دکتر عمومی سوال کنید. مشاوره تلفنی با دکتر عمومی و یا مشاوره تلفنی با جراح عمومی به شما کمک می‌کنند.

3) عمل کیست مویی (جراحی کیست مویی)

درمان غیرجراحی زمانی کاربرد دارد که کیست کوچک و علائم خفیف باشد. درمان اولیه‌ی کیست پیلونیدال یا کیست مویی شامل روشی است که در مطب پزشک جراح عمومی قابل انجام است. در این روش ابتدا ناحیه‌ی درگیر به صورت موضعی بی‌حس می‌گردد و سپس برشی در محل داده می‌شود تا کیست تخلیه شود. در صورت عود مجدد کیست که امری شایع است، باید کل کیست سینوس‌هایی که تا سطح پوست راه دارند را با جراحی خارج کرد. پس از پایان جراحی، پزشک دو انتخاب دارد که مدت زمان بستری و نقاهت به آن بستگی دارد:

1. عمل کیست مویی باز با باز گذاشتن زخم: در این حالت برشی که برای خارج کردن کیست از بدن ایجاد شده، باز می‌ماند و پانسمان می‌شود. زخم از داخل به خارج ترمیم‌شده و جوش می‌خورد. اگرچه این روش دوره‌ی نقاهت طولانی دارد، ترمیم زخم تقریبا ۸ هفته طول می‌کشد و نیازمند نگهداری و مراقبت زیادی است، اما ریسک عود کیست و تشکیل مجدد کیست بسیار پایین است.
2. بخیه کردن زخم: پزشک برش ایجادشده را بخیه می‌زند. این روش دوره‌ی نقاهت کوتاه‌تری نسبت به روش قبلی دارد، حدود ۴ هفته، اما خطر عود کیست در این روش بسیار بالاست.

6. سخن پایانی

کیست مویی حالتی است که ممکن است برای مردان و زنان ایجاد شود. این کیست که به آن کیست پیلونیدال هم می‌گویند درمان‌های خانگی و درمان‌های دارویی و جراحی دارد. برای انتخاب درمان باید با دکتر مشاوره کنید. اگر کیست مویی درمان نشود ممکن است که عارضه‌های بدی مانند سرطان پوست به جای بگذارد.