نوروپاتی دیابت چیست و راهکارهای پیشگیری و درمان آن

• دسته بندی: دانستنی های پزشکی/

---

میزان قند خون بالا به عروق خونی کوچکی آسیب رسانده که اکسیژن و مواد مغذی مورد نیاز عصب‌ها را تامین می‌کنند. عصب‌ها بدون اکسیژن و مواد مغذی کافی نمی‌توانند کارشان را درست انجام بدهند.

نوروپاتی دیابت

آنچه در این مقاله می‌خوانیم:

1. نوروپاتی دیابت چیست؟
2. علت نوروپاتی دیابتی چیست؟
3. علائم نوروپاتی دیابتی
4. روش های درمان نوروپاتی دیابتی
5. راه پیشگیری از نوروپاتی دیابت
6. سخن پایانی

1. نوروپاتی دیابت چیست؟

نوروپاتی دیابتی در افراد مبتلا به انواع دیابت مانند دیابت نوع ۱ و نوع ۲ مشاهده می‌شود که در واقع نوعی بیماری آسیب عصبی محسوب می‌گردد و بیشتر از همه عصب‌ پاها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. سایر عصب‌های بدن از جمله اعصاب خودمختار و عصب‌های حرکتی هم در این بیماری آسیب می‌بینند. عصب‌های خودمختار، سیگنال‌های مربوط به حفظ تعادل، عرق کردن، گوارش و کارکردهای غیر ارادی را جابجا می‌کنند. عصب‌های حرکتی هم سیگنال‌های مربوط به حرکات اندام را جابجا می‌کنند.

2. علت نوروپاتی دیابتی چیست؟

بالا بودن میزان گلوکز خون یا همان قند خون و میزان چربی خون بالا مثل تری‌ گلیسیرید در خون به ‌خاطر بیماری دیابت به‌ مرور زمان به عصب‌ها آسیب می‌رساند.

1. فشار خون بالا
2. کمبود ویتامین B
3. سوءمصرف الکل
4. مصرف دخانیات
5. بیماری کلیوی یا بیماری‌های کبد
6. مصرف برخی داروها مثل داروهای ضدسرطان.

3. علائم نوروپاتی دیابتی

شایع‌ترین نشانه‌ها و علائم نوروپاتی دیابتی عبارت‌اند از:

1. درد
2. ضعف
3. احساس سوزش
4. کرختی و بی‌حسی
5. سوزن‌سوزن شدن
6. کرمپ و گرفتگی عضلانی

نشانه‌ها معمولا از پاها یا دست‌ها شروع می‌شوند و بعدها ممکن است به ساق، ران و بازوها سرایت پیدا کنند. از دیگر علائم نوروپاتی دیابتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. اسهال
2. اختلال خواب
3. عدم تحمل گرما
4. نفخ و مشکلات گوارشی
5. مشکلات ادراری (دفع آب)
6. فشار خون پایین در حالت ایستاده
7. عدم احساس درد، سوزش زخم یا بریدگی
8. درد و ناراحتی در بازوها و پاها به خصوص شب‌ها
9. ناتوانی در تشخیص زمان پایین بودن قند (هیپوگلیسمی).

4. روش های درمان نوروپاتی دیابتی

1. گفتگو و مشاوره با متخصص دیابت و یا دکتر داخلی درباره نحوه محافظت و مراقبت از پوست و رفع درد
2. مصرف مسکن‌هایی مثل ایبوپروفن و پاراستامول ممکن است برای کاهش درد این بیماری کافی نباشد. در این صورت با پزشک خود درباره تجویز مسکن‌های جایگزین صحبت کنید.
3. مراقبت از پاها باید اولویت اصلی بیماران دیابتی باشد. پوشیدن کفش و جوراب‌های مناسب اهمیت زیادی دارد. بیماران دیابتی باید حداقل سالی ۵ بار به متخصص پا مراجعه کنند تا با مشورت و توصیه این متخصصان بهترین کفش و جوراب برای محافظت از پاها را تهیه کنند.
4. درباره روش‌های درمان مشکلات ناشی از آسیب اعصاب اتونومیک مثل فشار خون پایین در حالت ایستاده یا مشکلات گوارشی و جنسی با پزشک خود مشورت کنید.
5. درمان‌های طب سوزنی 
6. ماساژ درمانی
7. دولوکستین و استفاده از ویتامین‌های گروه ب و قرص دینو نیچرز اونلی

5. راه پیشگیری از نوروپاتی دیابت

یکی از مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از نوروپاتی دیابتی، کنترل بیماری دیابت با مدیریت و کنترل میزان قند خون، فشار خون و میزان کلسترول و چربی خون است. به همین دلیل انجام چکاپ برای افراد دیابتی باید در اولویت قرار داده شود. برای پیشگیری از آسیب عصبی ناشی از ابتلا به دیابت باید اقدامات زیر را انجام دهید:

1. ترک سیگار
2. رعایت رژیم غذایی دیابتی
3. کاهش مصرف نوشیدنی‌های الکلی
4. مصرف منظم و سر وقت داروهای تجویزی پزشک
5. انجام فعالیت‌های جسمی و ورزشی به ‌صورت منظم

6. سخن پایانی

بیماران مبتلا به نوروپاتی دیابتی باید بیماری دیابت خود را مدیریت و کنترل کنند یعنی میزان قند خون، فشار خون، میزان چربی و کلسترول خون و وزن باید مدام چک شوند تا از تشدید آسیب عصبی جلوگیری شود. مراقبت از پاها یکی از مولفه‌های مهم در تمام بیماران دیابتی به ‌شمار می‌آید و اهمیت آن در مبتلایان به نوروپاتی محیطی چندبرابر بیشتر است. بیمار باید هر روز پاهایش را چک کند و همیشه مراقب باشد و حداقل سالی یکبار برای معاینه پاها و عصب‌ها به پزشک مراجعه کند.