علت بیخوابی شبانه و راه درمان آن چیست؟
داشتن خواب اصولی و باکیفیت مانند داشتن فعالیت بدنی منظم و یا یک رژیم غذایی سالم، برای سلامتی بسیار مهم است. فارغ از اینکه علت بیخوابی شما چیست، این اختلال میتواند روی ذهن و جسم شما اثر منفی داشته باشد.
بیخوابی شبانه
بی خوابی شبانه یکی از مشکلاتی است که بیشتر افراد به دلایل مختلف با آن روبهرو میشوند. در واقع سخت خوابیدن، چندین بار در طول شب از خواب پریدن و صبح خیلی زود بیدار شدن همه به عنوان بیخوابی شبانه محسوب میشوند.
آنچه در این مقاله میخوانیم:
- بیخوابی چیست؟
- بیخوابی شبانه به چه عواملی وابسته است؟
- علت بیخوابی شبانه چی میتواند باشد؟
- علائم بیخوابی شبانه چیست؟
- راه های درمان بیخوابی شبانه
- عوارض بیخوابی چیست؟
- سخن پایانی
1. بیخوابی چیست؟
بی خوابی یک اختلال رایج است که باعث میشود به سختی به خواب بروید، نتوانید به طور پیوسته چند ساعت بخوابید یا زود بیدار شوید. این مشکل میتواند به خوابآلودگی، تمرکز ضعیف و تحریکپذیری در طول روز و ناتوانی در احساس سرحالی بعد از بیدار شدن منجر شود.
2. بیخوابی شبانه به چه عواملی وابسته است؟
در برخی موارد، بسیاری از بزرگسالان بیخوابی کوتاه مدت را تجربه میکنند که برای روزها یا هفتهها طول میکشد و معمولاً نتیجه استرس یا رویدادی آسیبزا است. اما برخی افراد از بیخوابی طولانیمدت رنج میبرند، که گاهی یک ماه یا بیشتر طول میکشد. بیخوابی ممکن است نتیجه تاثیر برخی بیماریها و نیز عوارض جانبی برخی داروها باشد. از یک سو این احتمال وجود دارد که بیخوابی به بیماری و یا عوارض جانبی داروی دیگری وابسته نباشد.
3. علت بیخوابی شبانه چی میتواند باشد؟
بالا رفتن سن
تعداد زیادی از افرادی که برای درمان بی خوابی اقدام میکنند، افراد مسن هستند. مصرف انواع داروها، ابتلا به بیماریهایی مانند آرتروز، افسردگی، مشکلات پروستات و افتادگی مثانه و سایر عوامل، موجب بیخوابی افراد مسن میشوند.
مصرف کافئین، نیکوتین و الکل
قهوه، چای، کولا و سایر نوشیدنیهای کافئیندار محرک هستند. نوشیدن آنها در ساعات نزدیک به شب میتواند باعث اختلال در زمان خوابیدن و بی خوابی شود. نیکوتین موجود در سیگار و انواع دخانیات، محرکهای دیگری هستند که میتواند خواب را مختل کند. الکل نیز میتواند کمک کند تا راحت به خواب بروید، اما از مراحل عمیقتر خواب جلوگیری میکند و اغلب باعث بیدار شدن در نیمه شب میشود.
اختلالات مرتبط با خواب
توقف تنفس یا آپنه خواب باعث میشود که، تنفس در طول شب به طور تکرار متوقف شود و خواب مختل گردد. سندرم پای بی قرار نیز اختلال رایجی است که، باعث ایجاد احساسات ناخوشایند در پاها شده که در اکثر موارد مانع از خواب آرام و کامل میشود.
داروها
بسیاری از داروهای تجویزی، مانند داروهای داروهای پارکینسون، ضدافسردگی، داروهای آسم یا فشارخون، میتوانند خواب را مختل کنند. بسیاری از داروهای بدون نسخه مانند برخی از داروهای مسکن، داروهای آلرژی، سرماخوردگی و مواردی که برای کاهش وزن کاربرد دارند، میتوانند خواب را مختل کنند.
اختلالات سلامت روان
اختلالات اضطرابی، مثل اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، ممکن است خواب را مختل کنند. همین اختلالات باعث میشوند که بی خوابی شبانه را همزمان با سایر اختلالات سلامت روان تجربه کرد.
پرخوری در شب
خوردن یک میان وعده سبک قبل از خواب مشکلی ندارد، اما پرخوری ممکن است باعث شود، هنگام دراز کشیدن از نظر جسمی احساس ناراحتی کنید. بسیاری از مردم پس از صرف غذا، سوزش سر دل و برگشت اسید و غذا از معده به مری (رفلاکس معده) را تجربه میکنند که ممکن است آنها را بیدار نگه دارد.
عادات بدخوابی
عادات بدخوابی شامل برنامه خواب نامنظم، چرت زدن، فعالیتهای مهیج قبل از خواب، محیط خواب ناخوشایند و استفاده از تخت برای کار، غذا خوردن یا تماشای تلویزیون است. کار با کامپیوتر، مشاهده تلویزیون، انجام بازیهای ویدیویی، کار با گوشیهای هوشمند یا سایر صفحه نمایشها درست قبل از خواب میتوانند، در چرخه خواب شما اختلال ایجاد کنند و منجر به بی خوابی شوند.
برنامههای کاری یا سفر
برنامهریزی شبانهروزی فرد به عنوان ساعت بیولوژیک او عمل میکند و مواردی همچون چرخه خواب و بیداری، متابولیسم و دمای بدن شما را تنظیم میکند. اختلال در برنامهریزی زندگی به دلیل نگرانی ناشی از تأخیر در سفر در چندین منطقه زمانی، کار در شیفت شب یا تغییر مکرر شیفت میتواند منجر به بی خوابی شود.
فشار روانی و استرس
نگرانی در مورد کار، مدرسه، سلامتی، امور مالی یا خانواده میتواند ذهن فرد را در شب فعال نگه دارد و خوابیدن را سخت کند. رویدادهای استرسزای زندگی یا آسیبهای روحی مانند مرگ یا بیماری یکی از عزیزان، طلاق یا از دست دادن شغل نیز ممکن است منجر به بیخوابی در شب شوند.
4. علائم بیخوابی شبانه چیست؟
- خیلی زود بیدار شدن
- مشکل در خواب شب
- افسردگی یا اضطراب
- افزایش خطا یا تصادف
- بیدار شدن مکرر در طول شب
- خستگی یا خواب آلودگی در طول روز
- آرامش نداشتن بعد از یک خواب شبانه
5. راه های درمان بیخوابی شبانه
عدم مصرف وعده غذایی سنگین قبل خواب
وعدههای غذایی حجیم، سنگین و حتی تند امکان دارد خواب آرام و راحت را از بگیرند. برای بهبود و درمان بیخوابی از مصرف این نوع غذاها در زمان نزدیک به خواب خودداری نمائید.
کاهش مصرف کافئین
اگر جزو افرادی هستید که مقدار کافئین زیادی در روز دریافت میکنید و دچار بیخوابی نیز هستید، توصیه میکنیم مقدار کافئین مصرفی در روز را به حداقل برسانید. علاوه بر کافئین، الکل و تنباکو نیز به عنوان محرک ممکن است منجر به بی خوابی شبانه شوند.
نور درمانی
اگر بیمار خیلی زود به خواب میرود و سپس خیلی زود بیدار میشود، میتواند از نور برای عقب بردن ساعت خواب خود استفاده کند. او میتواند در مواقعی از سال که عصرها هوا روشن است به بیرون برود یا از نورهای مصنوعی استفاده کند.
کاهش و محدودسازی زمان خواب
بیمار با این روش خواب بعدازظهر یا چرت زدنهای روزانه را حذف میکند تا شب، خوابآلودگی لازم را داشته باشد.
کاهش و محدودسازی زمان خواب
بیمار با این روش خواب بعدازظهر یا چرت زدنهای روزانه را حذف میکند تا شب، خوابآلودگی لازم را داشته باشد.
درمان کنترل محرک
این روش به حذف عواملی کمک میکند که ذهن بیمار را برای مقاومت در برابر خواب آماده میکند. به این ترتیب فرد برنامه خواب خود را تنظیم کرده و از چرت زدن دور خواهد ماند.
دارو درمانی
مصرف داروهایی مثل ملانونین، ویتامین B6 و سروتونین پیشنهاد میشود.
6. عوارض بیخوابی چیست؟
- کاهش عملکرد ذهنی و جسمی.
- کاهش واکنش و نداشتن عملکرد مناسب در حین رانندگی.
- خطر ابتلا به برخی اختلالات روانی مانند استرس، افسردگی و اضطراب.
- افزایش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی و فشار خون بالا.
7. سخن پایانی
از علتهای اصلی بیخوابی شبانه میتوان استرس، پرخوری، برنامههای مختلف مانند سفر، مصرف داروها و پیری نام برد.
0 دیدگاه