تایید محلول تریپتیر ؛ فصل جدیدی در درمان خشکی چشم

• دسته بندی: اطلاعات دارویی/ دانستنی های پزشکی/

محلول تریپتیر (Tryptyr) چیست؟ آیا چشمان شما اغلب احساس سوزش، خشکی یا وجود شن در آن‌ها را دارد؟ این عوارض که میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا با آن روبرو هستند، نشانه‌های سندرم چشم خشک است؛ یک بیماری پیچیده که کیفیت زندگی را به‌شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد. دنیای چشم‌پزشکی سال‌ها به دنبال یک راه حل جامع بود و اکنون، با معرفی یک نوآوری دارویی، افق جدیدی در این حوزه گشوده شده است. خبر تایید محلول تریپتیر به عنوان یک درمان نوین، موجی از امید را در میان بیماران و متخصصان ایجاد نموده است. این پیشرفت صرفا معرفی یک قطره چشمی دیگر نیست؛ بلکه یک تغییر پارادایم در نحوه نگرش ما به مدیریت خشکی چشم به شمار می‌رود.

تایید محلول تریپتیر در درمان خشکی چشم

منظور از سندرم چشم خشک چیست؟

سندرم چشم خشک (Dry Eye Syndrome - DES) وضعیتی است که در آن چشم‌ها به میزان کافی اشک تولید نمی‌کنند یا اشک تولیدی کیفیت لازم به منظوز حفظ رطوبت و سلامت سطح چشم را ندارد. 

این عارضه صرفا یک حس ناخوشایند نبوده، بلکه یک بیماری التهابی مزمن است که در صورت عدم مدیریت درست، می‌تواند به سطح چشم آسیب وارد نماید و بینایی را مختل سازد. اشک ترکیبی پیچیده از آب، روغن‌های لیپیدی، موسین و آنتی‌بادی‌ها بوده که هر کدام به نوبه خوپ نقشی حیاتی ایفا می‌کنند؛ در نهایت، اختلال در هر یک از این لایه‌ها، منجر به تبخیر سریع اشک و بروز علائم می‌شود.

در مجموع، دو علت اصلی این سندرم را ایجاد می‌کنند:

• کمبود تولید اشک (Aqueous Deficient Dry Eye): در این حالت، غدد اشکی (Lacrimal Glands) قادر به تولید حجم کافی از لایه آبی اشک نیستند.
• اشک تبخیری (Evaporative Dry Eye): این نوع که شایع‌تر است، به دلیل اختلال در عملکرد غدد میبومین (Meibomian Glands) در پلک‌ها رخ می‌دهد. این غدد مسئول تولید لایه چربی اشک هستند که از تبخیر سریع آن جلوگیری می‌کند.

درک این دسته‌بندی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چرا که رویکرد درمانی موثر باید علت اصلی را هدف قرار دهد. بسیاری از درمان‌های سنتی، نظیر اشک‌های مصنوعی معمولی، تنها یک تسکین موقت ایجاد می‌کنند و به مکانیسم‌های اصلی بیماری نمی‌پردازند. همچنین کپسول چشم اوژن یوروویتال را نیز ببینید.

انواع اصلی سندرم چشم خشک

تایید رسمی و معرفی تریپتیر

در 28 مه 2025 (7 خرداد 1404)، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تاییدیه محلول تریپتیر (Tryptyr) با (نام مولکولی acoltremon ophthalmic solution 0.003%) را جهت درمان علائم‌ و نشانه‌های خشکی چشم صادر نمود.

محلول، اولین قطره چشمی از جدید TRPM8 receptor agonists است که از طریق تحریک اعصاب حسی قرنیه موجب افزایش سریع تولید اشک طبیعی می‌شود.

در  دو مطالعه (COMET-2 و COMET-3) فاز 3 که بیش از 930 بیمار مبتلا به خشکی چشم شرکت داشتند، نتایج قابل توجهی مشاهده شد:

در روز 14، 42.6٪ از بیماران مصرف‌کننده تریپتیر در COMET-2، در مقایسه با 8.2٪ گروه دارونما، 53.2٪ در COMET-3 در مقایسه با 14.4٪ دارونما، افزایش ≥10 میلی‌متر تولید اشک داشتند (p<0.0001).

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله بلفاریت چشم و همه چیز درباره علائم و علت آن را نیز مطالعه نمایید.

محلول تریپتیر چگونه کار می‌کند؟

یکی از دلایل اصلی که تایید محلول تریپتیر هیجان زیادی در جامعه پزشکی ایجاد کرده، مکانیسم عمل منحصربه‌فرد آن است. تریپتیر با فعال‌ نمودن گیرنده‌های TRPM8 (حسگر سرمایی روی قرنیه)، نورون‌های تریژمینال را تحریک نمو‌ده و منجر به افزایش تولید اشک می‌گردد. این مکانیسم نسبت به گزینه‌های رایج قبلی، نوآورانه و متمایز به شمار می‌رود. این تاثیرات از روز اول استفاده قابل مشاهده بود و تا روز 90 نیز در زمان‌های مختلف ادامه داشت.

ترکیبات فعال در محلول تریپتیر

ماده فعال

Acoltremon (با غلظت 0.003%) که نوعی آگونیست گیرنده‌ TRPM8 است.

مواد غیرفعال (Inactive ingredients)

هر میلی‌لیتر از این محلول شامل مواد زیر است:

• Polyoxyl 35 castor oil
• Sodium dihydrogen phosphate dihydrate
• Sodium chloride
• Hypromellose
• Purified water
• همچنین از Sodium hydroxide برای تنظیم pH استفاده شده است.

این فرمولاسیون فاقد هرگونه نگهدارنده (antimicrobial preservative) است و در ویال‌های تک‌دوز استریل عرضه می‌شود

دستورالعمل مصرف و نکات مهم محلول Tryptyr

نحوه تجویز و خطرات جانبی

• مصرف: به‌صورت قطره واحد تک‌دوز — یک قطره در هر چشم، دو بار در روز (حدود هر 12 ساعت).
• فرم عرضه: ویال‌های تک‌دوز جهت جلوگیری از آلودگی و تماس با نوک قطره‌انداز.
• عوارض شایع: درد یا سوزش محل استفاده در حدود 50٪ بیماران.

نکات ایمنی

• نوک ویال را به چشم یا سطوح دیگر تماس ندهید (برای پیشگیری از آسیب یا آلودگی).
• در صورت استفاده از لنز تماسی، پیش از مصرف آن‌ها را خارج کرده و 15 دقیقه پس از استفاده مجددا استفاده کنید.
• در صورت استفاده از داروهای چشمی دیگر، بین آن‌ها حداقل 5 دقیقه فاصله دهید.

سخن پایانی

محلول تریپتیر (Acoltremon 0.003%) با دریافت تاییدیه رسمی FDA، رویکردی نوین را در مدیریت و درمان خشکی چشم ارائه می‌دهد. این قطره با تحریک نمودن گیرنده‌های TRPM8 در قرنیه، روند تولید اشک طبیعی را از نخستین روز مصرف فعال کرده و این اثر تا مدت طولانی ادامه پیدا می‌کند.

طراحی استریل و تک‌دوز بدون مواد نگهدارنده، همراه با نتایج اثربخش در کارآزمایی‌های بالینی، موجب شده این دارو به گزینه‌ای ارزشمند برای افرادی بدل شود که دچار خشکی مزمن چشم هستند یا به سایر درمان‌ها پاسخ مطلوبی نگرفته‌اند.

هرچند احساس سوزش یا ناراحتی موقت پس از مصرف، شایع‌ترین واکنش آن گزارش‌شده است، اما بهبود قابل‌توجه علائم و ارتقای کیفیت زندگی بیماران، مزیت‌های آن را برجسته می‌کند. با ورود تریپتیر به بازار در سال 2025، پیش‌بینی می‌شود که این محصول به سرعت جایگاه مهمی در نسخه‌های چشم‌پزشکی پیدا نموده و امید تازه‌ای برای مبتلایان ایجاد کند.