همه چیز درباره قرص آپیکسابان و موارد مصرف آن

• دسته بندی: اطلاعات دارویی/ دانستنی های پزشکی/

---

قرص آپیکسابان به عنوان داروی رقیق‌کننده خون که به گروه داروهای ضد انعقاد جدید یا NOAC تعلق دارد به‌طور خاص جهت جلوگیری از تشکیل لخته‌های خونی و درمان بیماری‌های مرتبط با لخته‌سازی خون در بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. عملکرد آپیکسابان به این صورت است که با مهار فعالیت فاکتور 10 فعال (Factor Xa) در سیستم انعقاد خون، فرآیند تولید ترومبین را مختل می‌کند. ترومبین نقش کلیدی در تبدیل فیبرینوژن به فیبرین دارد که این تبدیل برای تشکیل لخته خون ضروری است. در نهایت، با مهار فاکتور Xa، آپیکسابان مانع از وقوع فرآیند انعقاد خون می‌شود.

همه چیز درباره قرص آپیکسابان و موارد مصرف آن

قرص آپیکسابان چیست؟

داروی آپیکسابان یک مهارکننده مستقیم فاکتور Xa است، به این معنا که به‌طور خاص بر روی فاکتور Xa تأثیر می‌گذارد تا از وقوع لخته‌سازی خون به‌طور مؤثری جلوگیری نماید. این هدف‌گیری دقیق در کاهش خطر ایجاد لخته‌های خونی موثر نموده که می‌توانند عوارض جدی مانند سکته مغزی، ترومبوز ورید عمقی (DVT) و آمبولی ریوی (PE) را به همراه داشته باشند.

یکی از مزایای مهم آپیکسابان این است که برخلاف داروهای ضد انعقاد سنتی، نیازی به نظارت و پایش منظم ندارد. این ویژگی موجب می‌شود که بیماران بتوانند با آرامش بیشتری از این دارو استفاده کنند؛ چرا که نیاز به آزمایش‌های مکرر خون و تنظیم دوزها وجود ندارد.

داروی آپیکسابان در چه مواردی مصرف می‌شود؟

آپیکسابان یک داروی ضد انعقاد است که در موارد مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه به کاربردهای این دارو پرداخته می‌شود:

• درمان و پیشگیری از لخته‌های خونی در وریدهای عمقی: 

این دارو به عنوان یک درمان مؤثر برای لخته‌های خونی که در وریدهای عمقی، به ویژه در پاها، تشکیل می‌شوند، شناخته می‌شود. علاوه بر این، این دارو جهت جلوگیری از عود مجدد این لخته‌ها نیز تجویز می‌شود. این امر به ویژه برای بیمارانی که در معرض خطر بالای تشکیل لخته‌های خونی هستند، اهمیت دارد.

• پیشگیری از سکته مغزی در بیماران با فیبریلاسیون دهلیزی: 

آپیکسابان به عنوان یک گزینه مؤثر برای کاهش خطر سکته مغزی در افرادی که به فیبریلاسیون دهلیزی مبتلا هستند، تجویز می‌شود. فیبریلاسیون دهلیزی می‌تواند منجر به تشکیل لخته‌های خونی در قلب شود که در نهایت می‌تواند به سکته مغزی منجر شود.

• پیشگیری از لخته شدن خون پس از جراحی‌های سخت: 

این دارو، به عنوان یک راهکار پیشگیرانه جهت کاهش خطر تشکیل لخته‌های خونی پس از جراحی‌های بزرگ، مانند تعویض مفصل زانو یا لگن، استفاده می‌شود. این جراحی‌ها در اغلب موارد، با خطر بالای لخته شدن خون همراه هستند.

در مجموع، آپیکسابان به عنوان یک داروی ضد انعقاد با کاربردهای متنوع، نقش مهمی در مدیریت و پیشگیری از عوارض ناشی از لخته‌های خونی ایفا می‌کند و به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک می‌کند.

نحوه مصرف قرص آپیکسابان چگونه است؟

قبل از شروع مصرف قرص آپیکسابان، این نکته حائز اهمیت است که راهنمای موجود در بسته دارو را به دقت مطالعه نمایید تا از تمام نکات و هشدارهای مربوط به این دارو آگاه شوید. این دارو باید به صورت کامل و بدون جویدن مصرف شود‌ و بهترین راه برای این کار، همراهی آن با یک لیوان آب یا آبمیوه است.

دوز معمول مصرف آپیکسابان به‌طور کلی دو بار در روز تعیین می‌شود و می‌تواند با غذا یا بدون غذا مصرف گردد. این دارو به‌ویژه برای پیشگیری از تشکیل لخته‌های خونی در بیماران، 12 تا 24 ساعت پس از جراحی تعویض مفصل ران یا زانو تجویز می‌شود.

مدت زمان تجویز آپیکسابان پس از جراحی نیز بسته به نوع عمل متفاوت است؛ معمولاً این دارو تا 35 روز پس از جراحی تعویض مفصل ران و تا 12 روز پس از جراحی تعویض مفصل زانو ادامه می‌یابد.

برای بیمارانی که در بلع قرص‌ها مشکل دارند، یک راهکار مناسب این است که قرص را پودر کرده و سپس با آب یا آبمیوه ترکیب کنند تا به راحتی مصرف شود. این روش می‌تواند به تسهیل مصرف دارو کمک کند و اطمینان حاصل کند که بیمار به دوز مناسب دسترسی دارد.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله قند قاتل خاموش قلب انسان را نیز مطالعه نمایید.

داروی آپیکسابان در چه مواردی نباید مصرف شود؟

1. بیمارانی که به خونریزی‌های پاتولوژیک فعال مبتلا هستند یا سابقه واکنش‌های شدید حساسیتی به سایر داروهای ضد انعقاد دارند، باید از مصرف این دارو خودداری کنند.
2. آپیکسابان در افرادی که دارای حساسیت مفرط شناخته شده به این دارو یا هر یک از ترکیبات آن هستند، به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.
3. افرادی که دارای شرایط خاصی نظیر بیماری‌های شدید کبدی هستند، باید با احتیاط بیشتری به مصرف آپیکسابان بپردازند و در برخی موارد ممکن است لازم باشد از این دارو پرهیز کنند.

قبل از آغاز درمان با آپیکسابان، مشاوره با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی بسیار حائز اهمیت است. این گفتگو باید شامل بررسی تاریخچه پزشکی فرد، شرایط سلامتی فعلی و هر گونه داروی دیگری که بیمار در حال مصرف آن است، باشد. این اطلاعات به پزشک کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری در مورد مناسب بودن و ایمنی مصرف آپیکسابان برای بیمار اتخاذ نماید.

مهم‌ترین عوارض جانبی قرص آپیکسابان

عوارض جانبی ناشی از مصرف داروی آپیکسابان به طور معمول به دلیل عدم توجه به توصیه‌های پزشک یا داروساز بروز می‌کند. برخی از شایع‌ترین عوارض جانبی که ممکن است در اثر مصرف آپیکسابان بروز کنند، شامل موارد زیر است:

• گیجی: احساس سردرگمی یا عدم توانایی در تمرکز.
• سردرد شدید: سردردهایی که به شدت آزاردهنده هستند.
• مشکل تنفسی: هر گونه دشواری در تنفس که باید جدی گرفته شود.
• تغییرات بینایی: مشکلاتی که ممکن است در بینایی فرد ایجاد شود.
• کبودی غیرمعمول: کبودی‌هایی که بدون دلیل مشخصی ایجاد می‌شوند.
• مدفوع خونی یا سیاه: تغییر رنگ مدفوع به سیاه یا وجود خون در مدفوع.
• علائم خونریزی جدی: هر گونه علامت که نشان‌دهنده خونریزی شدید باشد.
• ادرار صورتی یا تیره: تغییر رنگ ادرار به صورتی یا تیره می‌تواند نشانه‌ای از خونریزی باشد.
• درد و تورم: این علائم ممکن است به صورت غیرمعمول و در نواحی مختلف بدن بروز کنند.
• خونریزی طولانی‌مدت از بریدگی یا لثه: این نوع خونریزی ممکن است به کندی متوقف شود.
• جریان قاعدگی طولانی: ممکن است برخی از زنان متوجه افزایش مدت زمان قاعدگی خود شوند.
• واکنش‌های آلرژیک: بروز علائم حساسیتی که ممکن است شامل بثورات پوستی، خارش یا تورم باشد.

در نهایت، آگاهی از این عوارض و پیگیری دقیق علائم می‌تواند به مدیریت بهتر درمان و جلوگیری از عوارض جدی کمک کند.

شرایط نگهداری داروی آپیکسابان چگونه است؟

جهت حفظ کیفیت و کارایی داروی آپیکسابان (Apixaban)، رعایت شرایط مناسب نگهداری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در ادامه، نکات کلیدی برای نگهداری این دارو به طور مفصل توضیح داده شده است:

•  دمای مناسب: این دارو باید در دمای اتاق، یعنی بین 15 تا 25 درجه سانتی‌گراد نگهداری شود.
• محل نگهداری خشک و خنک: از قرار دادن دارو در محیط‌های بسیار گرم یا بسیار سرد خودداری نمایید. این دارو میبایست در محیطی خشک و خنک نگهداری شود. 
• محافظت در برابر نور: آپیکسابان باید دور از نور مستقیم خورشید نگهداری شود. نور می‌تواند به ترکیب شیمیایی دارو آسیب برساند و در نتیجه، اثر بخشی آن را کاهش دهد.
• دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی: برای جلوگیری از مصرف تصادفی دارو، آپیکسابان باید در جهت دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار گیرد. این اقدام می‌تواند به حفظ ایمنی خانواده کمک کند.

با رعایت این نکات، می‌توانید از کیفیت و اثربخشی آپیکسابان اطمینان حاصل کنید و خطرات ناشی از نگهداری نادرست را کاهش دهید.

تفاوت آپیکسابان و ریواروکسابان در چیست؟

آپیکسابان و ریواروکسابان هر دو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای چندین کاربرد پزشکی تأیید شده‌اند:

کاربردهای مشترک آپیکسابان و ریواروکسابان:

• پیشگیری از لخته شدن خون و سکته مغزی: در بزرگسالان مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی (AFib).
• درمان ترومبوز ورید عمقی (DVT) و آمبولی ریه (PE): در بزرگسالان.
• پیشگیری از عود DVT و PE: در بزرگسالانی که قبلاً این شرایط را درمان کرده‌اند.
• پیشگیری از DVT و PE: در بزرگسالانی که تحت عمل جراحی تعویض مفصل ران یا زانو قرار گرفته‌اند.

کاربردهای خاص ریواروکسابان:

• پیشگیری از عوارض لخته شدن خون: در بزرگسالان مبتلا به بیماری شریان محیطی.
• پیشگیری از ترومبوآمبولی وریدی (VTE): در بزرگسالانی که به دلیل بیماری در بیمارستان بستری شده‌اند.
• پیشگیری از مشکلات قلبی عروقی: مانند حمله قلبی و سکته مغزی در بزرگسالان مبتلا به بیماری عروق کرونر.
• به طور خلاصه، این دو دارو در مدیریت و پیشگیری از عوارض ناشی از لخته‌های خونی نقش مهمی دارند.

سخن پایانی

داروی آپیکسابان (Apixaban) عمدتاً جهت پیشگیری از تشکیل لخته‌های خونی حاد ناشی از فیبریلاسیون دهلیزی، یک اختلال در ضربان قلب، استفاده می‌شود. در این وضعیت، بخشی از قلب به‌درستی منقبض نمی‌شود و این امر می‌تواند منجر به ایجاد لخته‌های خونی شود که ممکن است به سایر نقاط بدن منتقل شوند و خطر سکته مغزی را افزایش دهند. همچنین، این دارو جهت پیشگیری از لخته شدن خون پس از جراحی‌هایی مانند تعویض مفصل زانو یا استخوان ران تجویز می‌شود. داروی آپیکسابان برای درمان انواع خاصی از لخته‌های خونی، از جمله ترومبوز وریدی عمقی (DVT) و آمبولی ریه (PE)، تأیید شده است. این دارو همچنین به جلوگیری از عود مجدد لخته‌های خونی کمک نموده و به بهبود سلامت و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به شرایط قلبی و پس از جراحی‌ها می‌انجامد. همچنین قطره بیبی جویس یوروویتال را نیز ببینید.