کراتین و آلزایمر | با این مکمل ساده از آلزایمر پیشگیری کنید

• دسته بندی: دانستنی های پزشکی/ اخبار/

کراتین که مدت‌ها به عنوان مکملی موثر در بهبود عملکرد ورزشی شناخته می‌شد، این روزها توجه پژوهشگران حوزه مغز و اعصاب را نیز به خود جلب نموده است. یافته‌های نوین علمی حاکی از آن است که این ترکیب می‌تواند نقشی فراتر از عضله‌سازی ایفا نمو‌ده و در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌هایی نظیر آلزایمر و دیگر اختلالات نورودژنراتیو مؤثر واقع شود. این موضوع موجب شده کراتین به عنوان گزینه‌ای نوظهور در استراتژی‌های پیشگیری از زوال شناختی مطرح شود. در ادامه این مقاله از مجله دکتر روغنی به بررسی رابطه کراتین و آلزایمر خواهیم پرداخت.

کراتین و آلزایمر | با این مکمل ساده از آلزایمر پیشگیری کنید

کراتین چیست؟

کراتین ماده‌ای است که به طور طبیعی در بدن انسان از ترکیب سه اسید آمینه به نام‌های آرژنین، گلیسین و متیونین تولید می‌گردد. این ماده‌ی بی‌نظیر در اندام‌هایی مثل کبد، مغز و بافت عضلانی ذخیره شده و به عنوان منبع انرژی فوری، به‌ویژه در زمان فعالیت‌های فیزیکی شدید، ایفای نقش می‌نماید.

گرچه کراتین بیشتر به عنوان مکملی به منظور افزایش توان و حجم عضلات شناخته می‌شود، اما مطالعات علمی اخیر حاکی از آن است که این ترکیب می‌تواند نقش قابل‌توجهی در بهبود عملکرد شناختی و پشتیبانی از سلامت مغز نیز ایفا کند. یعنی ارتباطی بین مصرف کراتین و آلزایمر و روش‌های جلوگیری از آن وجود دارد.

بررسی رابطه کراتین و عملکرد مغز

در حالی که بسیاری انرژی را با فعالیت‌های عضلانی مرتبط می‌دانند، مغز نیز به منظور انجام صحیح وظایف خود به منابع انرژی نیازمند است. در شرایط خاص، یکی از منابعی که می‌تواند این انرژی را فراهم نماید، ترکیبی به نام فسفوکراتین بوده که به عنوان ذخیره اضطراری انرژی در بدن عمل می‌نماید.

از جمله اثرات مفید کراتین بر عملکرد مغزی می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

• ارتقاء توانایی تمرکز ذهنی و افزایش دقت
• مهار فرآیندهای التهابی در سیستم عصبی
• مشارکت در بازسازی و ترمیم بافت‌های عصبی آسیب‌دیده
• پشتیبانی از توان شناختی، به‌ویژه در افراد سالمند و کاهش افت عملکرد ذهنی
• تقویت فرآیندهای حافظه، چه در زمینه یادآوری فوری و چه در ذخیره‌سازی اطلاعات بلندمدت

کراتین و آلزایمر: چه ارتباطی وجود دارد؟

بیماری آلزایمر یکی از اختلالات تحلیل‌برنده‌ی مغز به شمار رفته که با کاهش تدریجی حافظه، ضعف در قدرت استدلال و همچنین افت عملکردهای شناختی همراه خواهد بود. مطالعات انجام شده‌ی اخیر، ارتباطی نوین و قابل‌توجه میان کراتین و روند پیشرفت این بیماری شناسایی کرده‌اند.

نتایج تحقیقات علمی درباره اثرات کراتین بر آلزایمر شامل موارد زیر است:

• کاهش فرآیندهای مخرب ناشی از استرس اکسیداتیو: با عملکرد آنتی‌اکسیدانی، کراتین می‌تواند از سلول‌های عصبی در مقابل تخریب ناشی از رادیکال‌های آزاد تا حد زیادی محافظت نماید.
• پایداری عملکردهای شناختی: نتایج برخی آزمایش‌های شناختی نشان داده‌اند کسانی که مکمل کراتین دریافت می‌کنند، در حوزه‌هایی نظیر حافظه و تمرکز عملکرد بهتری نسبت به گروه کنترل داشته‌اند.
• کُند کردن روند تحلیل شناختی در سالمندان: برخی شواهد حاکی از آن است که استفاده منظم از کراتین ممکن است منجر به تاخیر در بروز علائم اولیه زوال عقل یا کاهش سرعت پیشرفت بیماری آلزایمر گردد.
• تقویت ذخایر انرژی در سلول‌های عصبی: یکی از عوامل اصلی آسیب به نورون‌ها در بیماران مبتلا به آلزایمر، افت سطح انرژی سلولی خواهد بود. کراتین قادر است این کمبود را جبران نموده و به پایداری سلول‌های مغزی کمک بسزایی نماید.

چرا کراتین برای سالمندان مفید است؟

با گذر زمان و به مرور که سن بالا می‌رود، میزان کراتین طبیعی موجود در بافت‌های بدن، به‌ویژه در عضلات و مغز، به‌تدریج به حدی کاهش می‌یابد که این افت تدریجی ممکن است با نشانه‌هایی اعم از کاهش قدرت عضلانی، ضعف جسمانی و افت عملکردهای ذهنی همراه شود.

تحلیل منابع کراتین در بدن سالمندان، یکی از عواملی به شمار می‌رود که می‌تواند در کاهش انرژی سلولی و عملکرد نامطلوب سیستم عصبی نقش داشته باشد. این وضعیت نه‌تنها توانایی‌های فیزیکی را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بلکه فرآیندهای شناختی از جمله تمرکز، حافظه و تصمیم‌گیری را نیز با اختلال مواجه می‌سازد.

در چنین شرایطی، استفاده از مکمل کراتین به عنوان یک راهکار نتیجه بخش به منظور بهبود عملکرد جسمی و ذهنی مطرح می‌گردد. این مکمل خاص با تقویت تولید انرژی در سطح سلولی، به حفظ قدرت عضلانی، کاهش میزان خستگی و بالا بردن شادابی روانی در سنین بالا کمک نموده و ممکن است نقش چشمگیری در پیشگیری از تحلیل مغزی و حفظ کیفیت زندگی در سالمندی ایفا نماید. همچنین پودر کراتین میکرونایزد بی پی آی اسپورت را نیز ببینید.

نحوه مصرف کراتین برای سلامت مغز

به منظور دستیابی به نتایج مطلوب کراتین در زمینه بهبود عملکرد شناختی و کاهش علائم مرتبط با بیماری آلزایمر، رعایت شیوه مصرف درست و اصولی آن ضروری خواهد بود.

مقدار توصیه‌شده:

• مرحله بارگیری (اختیاری): مصرف روزانه 20 گرم کراتین در چهار نوبت مساوی (هر نوبت 5 گرم) به‌مدت 5 تا 7 روز، به‌منظور اشباع سریع ذخایر در بدن.
• مرحله نگهداری: پس از پایان دوره بارگیری، مصرف منظم 3 تا 5 گرم در روز برای حفظ سطح پایدار کراتین در بافت‌ها پیشنهاد می‌شود.

نکات کلیدی در مصرف:

• همراهی کراتین با میزان کافی آب جهت بهبود جذب و جلوگیری از دهیدراته شدن بدن توصیه می‌گردد.
• مصرف همزمان با وعده‌ای حاوی کربوهیدرات (نظیر میوه یا برنج) می‌تواند انتقال کراتین به عضلات و مغز را تسهیل نماید.
• برای آنکه اثرات مثبت این مکمل بر عملکرد مغزی مشهود شود، استفاده پیوسته به‌مدت حداقل 8 تا 12 هفته ضروری خواهد بود. این بازه زمانی برای فعال‌سازی تدریجی مکانیسم‌های حمایتی کراتین در سیستم عصبی در نظر گرفته می‌شود.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله استفاده از تستوسترون در بدنسازی و عوارض ناشی از آن را نیز مطالعه نمایید.

کدام افراد نباید کراتین مصرف کنند؟

• موضوع کراتین و آلزایمر در راستای پتانسیل بالای آن در بهبود سلامت مغز و کاهش روند پیشرفت بیماری، اکنون توجه فراوانی را به خود جلب نمودن است. با این وجود، مصرف کراتین در برخی شرایط خاص و ویژه ممکن است مخاطراتی به همراه داشته و نیازمند دقت و احتیاط بیشتری باشد.
• کسانی که دچار مشکلات کلیوی هستند، می‌بایست در مصرف کراتین و آلزایمر در جهت پیشگیری بسیار مراقب باشند؛ چرا که بار اضافی بر کلیه‌ها می‌تواند آسیب‌زا باشد. از سوی دیگر، مبتلایان به بیماری‌های قلبی یا فشار خون بالا می‌بایست پیش از شروع مصرف مکمل کراتین و آلزایمر، حتماً با پزشک معالج مشورت کنند تا از بروز عوارض ناخواسته پیشگیری گردد. 
• در مورد زنان باردار یا شیرده، در راستای نبود تحقیقات جامع و کافی پیرامون ایمنی کراتین و آلزایمر، توصیه می‌گردد مصرف این مکمل به تعویق افتاده یا زیر نظر پزشک متخصص انجام گیرد.

در نهایت، گرچه کراتین و آلزایمر یک ترکیب نویدبخش در عرصه بهبود عملکرد شناختی به شمار می‌رود، اما توجه به شرایط بالینی و مشاوره پزشکی پیش از مصرف، امری ضروری و حیاتی خواهد بود.

تأثیرات کراتین بر مغز و ارتباط آن با آلزایمر

سخن پایانی

در نهایت، شایان به ذکر است که ارتباط دقیق میان مصرف کراتین و آلزایمر هنوز به‌طور قطعی مورد تایید تمامی متخصصان قرار نگرفته است، اما داده‌های اولیه حاکی از نتایجی بسیار امیدوارکننده خواهد بود. استفاده از مکمل کراتین پتانسیل دارد تا عملکرد شناختی را بهبود بخشد، انرژی سلول‌های عصبی را بالا ببرد و روند پیشرفت زوال عقل را تا حد زیادی کاهش دهد.

با توجه به ایمنی قابل قبول و هزینه مقرون‌به‌صرفه کراتین، این ماده می‌تواند به عنوان بخشی از برنامه‌های پیشگیری از آلزایمر در سنین میانسالی و سالمندی مدنظر قرار گیرد؛ البته ضروری بوده که مصرف آن تحت نظر و راهنمایی متخصص انجام گیرد تا از هرگونه عارضه احتمالی جلوگیری حاصل شود. همچنین اکوفاین یوروویتال را نیز ببینید.

سوالات پرتکرار درباره کراتین و آلزایمر

آیا کراتین قادر است از بروز آلزایمر پیشگیری کند؟

تا این لحظه، مدارک قطعی در این زمینه موجود نیست، اما تحقیقات اولیه حاکی از آن است که کراتین می‌تواند به کاهش سرعت کاهش عملکرد شناختی کمک بسزایی نماید.

آیا مصرف کراتین ممکن است به مغز آسیب برساند؟

در مقادیر متداول مصرف، یعنی حدود 3 تا 5 گرم روزانه، کراتین برای عملکرد مغزی و سلامت کلی بدن بی‌خطر تلقی می‌شود.

آیا کراتین فقط مختص ورزشکاران است؟

خیر؛ یافته‌های علمی اخیر نشان می‌دهد که کراتین می‌تواند مزایایی فراتر از حوزه ورزش داشته باشد و برای سالمندان، دانشجویان و بیماران مبتلا به اختلالات عصبی نیز مفید واقع شود.