بهترین سن برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان در خانم‌ها

• دسته بندی: اخبار/ دانستنی های پزشکی/

پوکی استخوان یک بیماری خاموش است که به تدریج تراکم استخوان‌ها را کاهش می‌دهد و آن‌ها را شکننده و ضعیف می‌سازد. در اغلب موارد، این بیماری بدون ایجاد علائم واضح یا درد شروع می‌شود و به همین دلیل بسیاری از افراد تا زمانی که دچار شکستگی‌های استخوانی نشوند، از وجود آن بی‌خبر می‌مانند. با پیشرفت بیماری، استخوان‌ها به حدی ضعیف می‌شوند که حتی یک حرکت ساده یا فشار جزئی می‌تواند منجر به شکستگی آن‌ها شود. در نهایت، افراد مبتلا به پوکی استخوان معمولاً متوجه بیماری خود نمی‌شوند مگر اینکه به طور تصادفی دچار شکستگی شوند. علت اصلی پوکی استخوان به کمبود مواد مغذی مهم مانند کلسیم و ویتامین D مربوط می‌شود که جهت حفظ سلامت استخوان‌ها ضروری خواهد بود. علاوه بر این، تغییرات هورمونی، به خصوص در زنان پس از یائسگی، می‌تواند تاثیر زیادی بر ضعیف شدن استخوان‌ها بگذارد. همچنین، سبک زندگی فردی نظیر تغذیه نادرست، عدم تحرک بدنی و مصرف ناکافی کلسیم و ویتامین D، می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را بالا ببرد.

بهترین سن برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان در خانم‌ها

منظور از پوکی استخوان چیست؟

پوکی استخوان یا استئوپروز به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن تراکم و کیفیت استخوان‌ها کاهش می‌یابد که نتیجه آن ضعیف شدن ساختار استخوانی و افزایش احتمال شکستگی است. در این بیماری، مواد معدنی موجود در استخوان‌ها مانند کلسیم و فسفر به تدریج از دست می‌روند که موجب کاهش استحکام و استقامت استخوان‌ها می‌شود. این تغییرات عمدتاً به صورت تدریجی و بدون نشانه‌های واضح شروع می‌شود و ممکن است تا زمانی که شکستگی‌های قابل توجهی رخ ندهد، تشخیص داده نشود. 

در نهایت، افراد مبتلا به پوکی استخوان بیشتر در معرض خطر آسیب‌های ناشی از سقوط یا فشارهای معمولی قرار دارند. این اختلال به طور معمول در افراد مسن‌تر مشاهده می‌شوداما عوامل مختلفی همچون رژیم غذایی ضعیف و برخی بیماری‌های زمینه‌ای نیز می‌توانند به آن دامن بزنند.

پوکی استخوان چگونه رخ می‌دهد؟

استخوان یک بافت زنده و فعال است که به طور مداوم در حال تجزیه و بازسازی است. این فرآیند به بدن کمک می‌کند تا تراکم استخوانی و ساختار بلورهای معدنی آن را حفظ نماید. زمانی که تعادل میان تولید استخوان جدید و تجزیه استخوان‌های قدیمی به هم بخورد، استخوان‌ها دچار ضعف شده و به شکل حفره‌دار و شکننده درمی‌آیند که این وضعیت به نام پوکی استخوان شناخته می‌شود.

تراکم استخوانی در حدود سن 25 سالگی به بالاترین حد خود می‌رسد و در دهه‌ی سوم زندگی همچنان ثابت باقی می‌ماند. اما پس از آن، با گذشت زمان، استخوان‌ها هر ساله به طور متوسط 0/3 تا 0/5 درصد از تراکم خود را از دست می‌دهند. این روند در زنان پس از یائسگی به طور قابل توجهی سریع‌تر می‌شود.

مهم‌ترین علائم پوکی استخوان

پوکی استخوان ممکن است هیچ نشانه‌ی آشکاری نداشته باشد و افراد ممکن است تا زمان وقوع شکستگی‌ها متوجه وجود این بیماری نشوند.

• شکستگی‌های ناشی از فشار

شکستگی‌های ناشی از فشار در استخوان‌ها به طور معمول در اثر آسیب‌های مکرر و ضربات خفیف به وجود می‌آیند. افرادی که به پوکی استخوان مبتلا هستند، به دلیل ضعف استخوان‌هایشان بیشتر در معرض شکستگی‌های ناشی از فشار قرار دارند.

• شکستگی‌های ناحیه لگن

افراد مبتلا به پوکی استخوان به دلیل ضعف استخوان‌ها در معرض خطر بیشتری برای شکستگی‌های لگن هستند. حتی یک افتادن ساده می‌تواند منجر به شکستگی در این ناحیه شود و بهبودی آن ممکن است زمان‌بر باشد یا به سختی صورت گیرد.

• شکستگی‌های ستون فقرات

شکستگی‌های فشاری در مهره‌های ستون فقرات به دلیل ناتوانی استخوان‌ها و کاهش استحکام آن‌ها ناشی از پوکی استخوان رخ می‌دهند. حتی آسیب‌های جزئی مانند چرخیدن، افتادن یا عطسه می‌تواند منجر به شکستگی مهره‌ها شود. زمانی که مهره‌ها قدرت خود را از دست می‌دهند، ممکن است به شکل خمیده درآیند که به این حالت اصطلاحاً «کیفوز» گفته می‌شود.

کدام افراد بیشتر به پوکی استخوان مبتلا می شوند؟

مطالعات جهانی نشان می‌دهند که حدود 200 میلیون نفر در سراسر دنیا از پوکی استخوان رنج می‌برند. اگرچه این بیماری هم در مردان و هم در زنان مشاهده می‌شود، اما زنان به‌طور چشمگیری در معرض ابتلا به پوکی استخوان قرار دارند و احتمال ابتلای آن‌ها چهار برابر بیشتر از مردان است. طبق تحقیقات انجام‌شده، پس از 50 سالگی، از هر دو زن یک نفر و از هر چهار مرد یک نفر در طول زندگی خود به دلیل پوکی استخوان دچار شکستگی می‌شوند. 

از بین افرادی که در این بررسی‌ها شرکت کرده‌اند، حدود 30 درصد تراکم استخوانی پایین دارند که آن‌ها را در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان قرار می‌دهد؛ این وضعیت به‌عنوان استئوپنی شناخته می‌شود. متاسفانه، این آزمایش‌ها نشان می‌دهند که سالانه بیش از دو میلیون شکستگی استخوان به‌دلیل پوکی استخوان اتفاق می‌افتد. اما نباید نگران بود؛ چرا که با انجام تغییرات در سبک زندگی و رعایت برخی تدابیر پیشگیرانه می‌توان از بروز این بیماری و تسریع کاهش تراکم استخوان جلوگیری کرد.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله استفاده از سینوپار برای مبارزه با پوکی استخوان؛ نکات کلیدی که باید بدانید را نیز مطالعه نمایید.

پوکی استخوان چه سنی آغاز می‌شود؟

پوکی استخوان یک بیماری پیچیده است که روند شروع آن می‌تواند متفاوت باشد و به عواملی چون سن، سبک زندگی، و ریسک فاکتورها بستگی داشته باشد. به طور معمول، تراکم استخوانی از حدود 35 سالگی شروع به کاهش می‌کند و این روند بیشتر بر استخوان‌های حساس و باریک مانند استخوان‌های مچ دست، لگن و ستون فقرات تاثیر می‌گذارد. با این حال، در افرادی که عوامل خطر مختلفی برای ابتلا به پوکی استخوان دارند، اعم از مصرف نامناسب مواد غذایی، عدم تحرک جسمانی یا مشکلات هورمونی، این روند می‌تواند از سنین پایین‌تر آغاز شده و حتی در کودکان و نوجوانان نیز مشاهده شود.

عوامل خطر قابل تغییر، مانند بی‌تحرکی، تغذیه ناکافی یا مصرف زیاد نوشیدنی‌های الکلی، می‌توانند سرعت کاهش تراکم استخوانی را افزایش دهند و فرد را در معرض شکستگی‌های استخوانی قرار دهند. خوشبختانه، با رعایت سبک زندگی سالم و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه، می‌توان از شروع زودهنگام این بیماری جلوگیری کرد. ورزش منظم، تغذیه مناسب غنی از کلسیم و ویتامین D، کنترل وزن و پرهیز از سیگار کشیدن و از جمله اقداماتی هستند که به حفظ سلامت استخوان‌ها کمک نموده و خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش می‌دهند. به این ترتیب، تغییرات مثبت در سبک زندگی می‌تواند به طور چشمگیری به تاخیر انداختن آغاز پوکی استخوان کمک کند و از بروز مشکلات جدی‌تر در آینده جلوگیری کند.

بهترین سن برای انجام سنجش تراکم استخوان

با توجه به شرایط فیزیکی و جسمانی افراد، سن شروع کاهش تراکم استخوان ممکن است متفاوت باشد. اما در اغلب موارد، پس از 45 سالگی، علائمی مانند درد کمر، قوز کردن پشت و کاهش قد خود را نشان می‌دهند. به همین دلیل، انجام آزمایش سنجش تراکم استخوان قبل از 65 سالگی توصیه می‌شود. به طور کلی، بهترین زمان برای انجام این تست، بین 45 تا 65 سالگی است. در صورتی که در خانواده شما سابقه یائسگی زودهنگام (قبل از 45 سال) وجود دارد، بهتر است از 40 سالگی تست سنجش تراکم استخوان را انجام دهید تا از وضعیت سلامت استخوان‌های خود آگاه شوید و از مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری کنید. همچنین قرص مکسوفر پلاس 30 عددی را نیز ببینید.

سخن پایانی

پوکی استخوان (Osteoporosis) یک بیماری ارتوپدی است که در آن استخوان‌ها ضعیف و شکننده می‌شوند. در این شرایط، فشارهایی که اغلب به استخوان‌ها آسیبی وارد نمی‌کنند، ممکن است منجر به شکستگی شوند. برای مثال، حتی زمین خوردن ساده یا فشارهای کم‌اهمیتی مانند خم شدن بیش از حد یا سرفه می‌تواند منجر به شکستگی استخوان‌ها گردد.

شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان می‌توانند به اشکال مختلفی ظاهر شوند. برخی از این شکستگی‌ها به صورت ترک‌خوردگی دیده می‌شوند، مانند شکستگی مفصل ران، و برخی دیگر به شکل فروپاشی به دلیل فشار، همچون شکستگی فشاری مهره‌ها در ستون فقرات، اتفاق می‌افتند. این نوع شکستگی‌ها ممکن است در هر قسمتی از بدن رخ دهند، اما نواحی شایع‌تری مانند دنده‌ها، ستون فقرات، مفصل ران و مچ دست بیشتر مستعد آسیب‌دیدگی هستند. این نوع آسیب‌ها می‌توانند عواقب جدی و بلندمدتی برای فرد به همراه داشته باشند.